In mijn vorige blog schreef ik over de 5 stappen, waarin je van last naar kracht komt. Die stappen zijn:
1. Herinner je waarvan je energie krijgt
2. Leef van binnen naar buiten in plaats van andersom
3. Erken en hoor jezelf
4. Durf keuzes te maken (die bij jou passen)
5. Neem voldoende rust
Prikkels, positief en negatief
In de komende blogs zal ik verder ingaan op deze stappen afzonderlijk of ingaan op wat voor iedere stap een belangrijke voorwaarde is om deze te kunnen bereiken. In dit blog kun je meer lezen over prikkels. Kennis over prikkels is voor alle vijf de stappen essentieel. Prikkels zijn namelijk overal en altijd aanwezig en hebben op ieder mens invloed, positief en ook negatief. Positief omdat iedereen prikkels nodig heeft om (goed, prettig, optimaal) te kunnen functioneren. Negatief als de hoeveelheid prikkels groter is dan het vermogen om deze hoeveelheid op dat moment te kunnen verwerken (overprikkeling, stress, burn-out).
Maar ook negatief als er te weinig prikkels zijn, want dan kom je niet in actie of raak je verveeld (bore-out). Iedereen heeft dus een ondergrens en een bovengrens aan benodigde prikkels om goed te kunnen functioneren. De kunst is om voor jezelf te ontdekken wat jouw optimale prikkelniveau is en vervolgens om dat ook in de gaten te houden. Heb je daar een beeld/gevoel bij? En welke prikkels vind je prettig en van welke prikkels heb je last?
Wat zijn prikkels?
Prikkels kun je onderverdelen in externe prikkels en interne prikkels. Zoals de naam al aangeeft, komen externe prikkels van buiten en interne prikkels van binnen. Bij externe prikkels kun je denken aan alles wat jou van buitenaf via de zintuigen (ogen, oren, neus, tast, intuïtie) bereikt. Interne prikkels zijn prikkels, die in jezelf ontstaan, al dan niet onder invloed van externe prikkels. Je kunt daarbij denken aan gedachten, gevoel en emoties.
Wat kan helpen bij het ontdekken van jouw optimale prikkelniveau is om waar te nemen wat je nodig hebt om in actie te komen (ondergrens) en om signalen te registreren, die erop wijzen dat je overprikkeld aan het raken bent (kort lontje, zweten, snelle ademhaling, moe, moeite met concentreren, etc.).
Hoe werkt dit voor hooggevoelige mensen?
Een van de kenmerken van een hooggevoelig persoon is dat deze een gevoeliger centraal zenuwstelsel heeft. Dit is wetenschappelijk bewezen. Een gevolg van dit gevoelige zenuwstelsel is dat prikkels sneller en in grotere hoeveelheden binnenkomen dan bij iemand die niet hooggevoelig is. Een hooggevoelig persoon neemt (on)bewust meer waar in zijn omgeving. Als een niet hooggevoelig persoon in een supermarkt in de rij staat, merkt deze misschien op dat er drie mensen voor hem staan en er een radio aanstaat. Een hooggevoelig persoon hoort ook nog een kapotte tl-buis, ziet buiten de auto’s voorbijrijden en voelt de stress van degene die voor hem in de rij staat.
Niet alleen komen prikkels sneller en in grotere hoeveelheden binnen, ook worden deze op een dieper niveau verwerkt. Ook dit gebeurt (deels) onbewust, maar kost wel energie. De stress van de persoon voor je in de rij komt in je lichaam binnen als jouw stress en als je je hier niet tegen kunt afschermen, loop je binnen de kortste keren met allerlei emoties (prikkels!) rond, die niet van jou zijn. Dit veroorzaakt weer allerlei gedachten (prikkels), omdat je niet begrijpt wat er bij jou van binnen gebeurt. Misschien heb je hier ook wel oordelen over (prikkels!). In het beste geval voel je (op tijd) aankomen dat je je grens bereikt en neem je rust, tenzij je vindt dat er nog van alles moet (prikkels!). Zo niet, dan ben je overprikkeld en snap je niet waar dat vandaan komt en daar ga je dan weer diep over nadenken (ik ging toch alleen maar even boodschappen doen, dat moet ik toch wel aankunnen, wat is er met mij aan de hand, ik ben toch niet gek?).
Herken je dit?
Je komt thuis uit je werk en denkt nog eens terug aan die vergadering of aan dat gesprek met je leidinggevende en ineens zie je het licht. ‘Dát had ik moeten zeggen, waarom denk ik daar nooit aan op het moment zelf, wat stom…?’ Ik heb dit wel honderden keren gedacht en mezelf erom veroordeeld… Tot ik erachter kwam hoe prikkelverwerking bij mij gaat: de prikkel komt binnen, gaat door mijn systeem, ik reflecteer daar (on)bewust diep op en vervolgens komt mijn reactie. Wat een openbaring en wat een rust heeft mij dat gegeven. Sindsdien vraag ik ook altijd of ik ergens op terug mag komen. Een bijkomend voordeel van mezelf tijd geven is dat ik merk dat ik daardoor veel meer vanuit mijn intuïtie reageer. En dat is precies een van de talenten van een hooggevoelig persoon.
Het goede nieuws is dus: je bent niet gek! Je verwerkt (interne en externe) prikkels alleen anders en als het lukt om daarmee rekening te houden dan erken je jezelf, weet je wanneer je rust hebt te nemen, leef je meer van binnen naar buiten en komt er ruimte om aandacht aan je talenten te besteden.
Wil je graag hiermee aan de slag en vind je het niet zo makkelijk om dat zelfstandig te doen, neem dan gerust contact met me op om te onderzoeken of je begeleiding wilt en welk soort begeleiding je prettig vindt.